باغ میوه سنگی

اثری ماندگار و بی مانند در میان دشت‌های سیرجان، شاید تنها دلیل ما برای سفر به روستای دور افتاده‌ی میاندوآب باشد. باغی شش گوشه با صدها درخت بارور که وزن محصول آن گاهی به بیش از ۱۰ کیلوگرم می‌رسد.

حیرت برانگیزتر آن‌که برای این محصولات نه بذری کاشته شده و نه زمینی شخم زده می‌شود. این باغ بدون آب و آفتاب، درختانی همیشه بارور و ایستاده دارد. باغ سنگی سیرجان حاصل زحمت دستان هنرمند پیرمردی است که به یکی از جاذبه‌های بی همتای ایران تبدیل شده است.

معرفی

باغ سنگی یکی از جاذبه‌های سیرجان است. درویش خان اسفندیاری که زمانی یکی از زمین داران سیرجان بود، در سال ۱۳۴۰ پس از اجرای طرح اصلاحات ارضی، میزان قابل توجهی از زمین‌های خود را از دست داد. در نهایت به دلیل عدم آبیاری، زمین‌های باروری که او سال‌ها برای آبادی آن‌ها تلاش کرده بود، از بین رفت. درویش خان توان تحمل این مصیبت را نداشت. او که به خاطر این واقعه پریشان شده بود، در صحرای مجاور یکی از باغ‌های قدیمی خود که اکنون دیگر به یک بیابان خشک تبدیل شده بود، چادر زد. 

بعد از آن کسی صدای پیرمرد را نشنید. او در زمان خفقان پهلوی ترجیح داده بود اعتراضش را به گونه‌ای دیگر بیان کند.

درویش خان درختان خشک باغ خود و دیگران را جمع‌آوری کرد و در زمینی آن‌ها را کاشت. بعد از مدتی سنگ‌های مختلف و با اشکال خاص را از کوه‌های اطراف جمع کرد و با استفاده از وسایلی که خود ابداع کرد، به سیم‌های آهنی آویزان کرد و تا روزهای آخر عمرش به این کار ادامه داد و به این ترتیب باغ سنگی را بنا کرد.

بیشتر بخوانید: دیدنی های سیرجان؛‌ از بادگیر چپقی تا مسجد عضدی

اما نکته‌ی بسیار عجیب در مورد باغ این است که تمام سنگ‌هایی که به درختان متصل هستند به طرز ماهرانه و شگفت‌انگیزی سوراخ شده‌اند. این در حالی‌ است که هیچ دستگاهی برای سوراخ کردن سنگ‌ها وجود نداشته است.

وجود چنین سنگ‌هایی در منطقه‌ای که سنگی در آن دیده نمی‌شود تعجب‌برانگیز است. این سنگ‌ها تنها در کوه‌های اطراف یافت می‌شود که ۴ تا ۵ کیلومتر با محل باغ فاصله دارند. برخی می‌گویند آن‌ها را با شتر یا الاغ می‌آورده و برخی دیگر معتقدند خود درویش خان در طی ۴ تا ۵ روز آن‌ها را حمل می‌کرده است. به گفته‌ی وابستگان، سنگ‌ها توسط خود درویش خان از اطراف و به خصوص از کوه نزدیک به باغ جمع‌آوری شده است.

بسیاری از این درختان در روز و مناسبتی خاص از زندگی درویش‌خان بنا شده است. مثلا وقتی نوه‌اش به سربازی رفت سنگی گرد همانند سری تراشیده را به درختی آویزان کرد.

شاید درویش خان هیچ گاه فکر نمی‌کرد روزی این باغ از مکان تحصن و اعتراض به مرکز توجه گردشگران و عکاسان جهانی تبدیل شود؛ اما این باغ امروزه یکی از جاذبه‌های گردشگری ایران محسوب می‌شود و هر ساله میزبان جمعیت قابل توجهی از توریست‌های بین‌المللی است.

درویش خان در سن ۹۰ سالگی در سال ۱۳۸۶ درگذشت. بستگانش در همان باغ وی را دفن کردند. 

 فیلم باغ سنگی اثر پرویز کیمیاوی داستان این باغ را شرح می‌دهد. این فیلم جایزه‌ی خرس نقره‌ای جشنواره فیلم برلین را از آن خود کرده است.

آدرس

کرمان، ۴۰ کیومتری جنوب شرقی سیرجان، روستای میاندوآب

دسترسی

سفر به کرمان و سیرجان اولین قدم شما برای دیدن باغ سنگی است. از شهر کرمان تا سیرجان حدود ۲ ساعت (۱۸۵ کیلومتر) راه در پیش دارید.

این باغ در نزدیکی دهستان بلورد واقع در روستای میاندوآب و در فاصله ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی سیرجان قرار دارد.

پس از طی کردن ۳۰ کیلومتر در جاده‌ی اصلی سیرجان-بافت، بعد از بلورد، حیدرآباد و میاندوآب، تابلوی منطقه‌ی نمونه گردشگری باغ سنگی را خواهید دید. با ورود به فرعی و طی کردن چهار کیلومتر خاکی، باغ سنگی را می‌بینید که درب آن همیشه به روی شما باز است.

علاوه بر باغ سنگی درویش خان، می‌توانید از آرامگاه شاه فیروز، قلعه سنگ سیرجان، یخدان دو قلوی سیرجان، بادگیر چپقی، کفه نمک سیرجان، عمارت سعید نیا، کاروانسرای پاریز، کاروانسرای آقا ابراهیم، بازار قدیم و آرامگاه میرزبیر در سیرجان بازدید کنید.

باغ سنگی فقط حاصل جنون مردی از ناراحتی و اندوه نبوده و سرشار از ذوق هنری است. درویش خان را می‌توان مردی هنرمند دانست و این هنرمندی در همه‌ی ابعاد زندگی‌اش پیدا بود، حتی در حرکات موزونی که از خود در باغش نشان می‌داد و بعدها در فیلم زندگی‌اش نمایش داده شد. روحش شاد.