ایران یکی از بهترین مقاصد حال حاضر معماری جهان

ایران که یکی از کهن‌ترین تمدن‌های جهان است و همواره به داشتن تاریخ باشکوه پارس و آثار هنری بی‌نظیر به خود می‌بالیده، امروزه با توجه به توافق هسته‌ای با جهان و باز شدن فرصت‌های جدید به روی خود میزبان گردشگران بسیاری از سرتاسر جهان است.

یک بازدید کوچک از پایتخت این کشور می‌تواند نظر بیشتر گردشگران را نسبت به تبلیغات سو که نسبت به ایران در طول دوران می‌شده است را عوض کند. با توجه به اینکه معماری مدرن در ایران هر روزه در حال پیشرفت است، با بازدید از ایران می‌توانید این مهم را درک کنید که نه تنها نسل جوان ایران تاریخ هنری پربار خود را ارج می‌نهد بلکه فرهنگ،هنر و معماری مدرن و کلاسیک جهانی هم در ایران در حال پیشرفت است.

نمونه این پیرفت را اردیبهشت سال پیش در خیابان‌های تهران شاهد بودیم که سازمان زیباسازی شهر تهران در یک اقدام بی‌سابقه و با یک ایده متفاوت اقدام به نمایش بیلبوردی آثار نقاشی هنرمندان مشهور ایران و جهان در سطح شهر تهران نمود. آثاری از هنرمندانی همچون: پیکاسو، ماتیس، ون گوگ، ادوارد مونه، کمال‌الملک، سهراب سپهری و بهمن محصص. هومن کولیجی دانشیار معمار دانشگاه مریلند در این باره می‌گوید:

در حال حاضر بزرگترین دغدغه در امر معماری در ایران این است که بناهایی طراحی و ساخته شود که توسط رسانه‌های بین‌المللی به رسمیت شناخته شود. در نتیجه، شاهد یک تلاش التزامی و رقابت در راستای سرشت بناهایی است که با بقیه تفاوت دارند و بسیار جذاب هستند.   

این رهیافت به معماری مدرن سبب به وجود آمدن نتایج عالی برای استعداد ایرانی شده است. یک نمونه از آن لیلا عراقیان، طراح پل طبیعت تهران است. طراحی وی باعث شد تا او جایزه با اعتبار آقا خان برای معماری که هر سه سال برگزار می‌شود را در سال ۲۰۱۶ از آن خود کند. برای نام بردن عناصر معین در این طراحی جسورانه عراقیان، می‌توان از به هم پیوستن یک طراحی مدرن با اصول معماری ایرانی در قرن‌های پیش نام برد.

با توجه به نزدیکی این پل به رشته‌کوه‌های خارق‌العاده البرز، پل طبیعت به یک تماشاخانه طبیعی از زیبایی‌های اطراف این پل زیبا تبدیل شده است. تصاویر این پل زیبا را در بالا مشاهده کردید.

برای بیان مثالی دیگر از تداعی طبیعت و معماری در تهران می‌توان به یک پیست اسکی که توسط یک شرکت معماری در تهران به نام استدیو ریرا طراحی شده است اشاره کرد. واقع شده در کوهستان‌های شمال تهران این بنای از دم سفید با احاطه کوهستان‌های سفید رنگ اطراف خود ترکیبی بی‌نظیر را ایجاد کرده است. کولیجی اضافه می‌کند:

با اینکه اشکال و زاویه‌های بناها در طول زمان تغیرات بسیاری کرده‌اند، اهمیت طبیعت در تمامی بناهای معماری ایرانی هنوز حفظ شده است. شما می‌توانید این درون مایه بنیادی را در آثار معماری شاهنشاهی هخامنشی (در سال‌های ۵۵۰ تا ۳۳۰ قبل از میلاد) تا آثار سلسله قاجاریه (در سال‌های ۱۷۸۹ تا ۱۹۲۵ قبل از میلاد) مشاهده کنید. 

هومن کولیجی که اصالتی تهرانی دارد، مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه شهید بهشتی دریافت کرده است. بعد از خدمتی کوتاه به عنوان عضو هیئت علمی در دانشگاهی که در آن پرورش یافته بود برای تحصیل دوباره در دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترای معماری و طراحی راهی ایالات متحده شد.

حالا به عنوان یک پروفسور با سابقه در دانشگاه مریلند، کولیجی بیش از یک دهه را به نوشتن و سخنرانی در رابطه با معماری معاصر و تاریخی ایران اختصاص داده است. به سختی می‌شود افرادی که به اندازه کولیجی غرور و دانش نسبت به معماری ایرانی دارند را یافت. و این دانش و غرور است که معماری تاریخی ایران را به معماری مدرن این کشور گره زده است، یک درک و قدردانی از تمام زحماتی که قبلا در این کشور انجام شده است. 

در واقع برای درک بهتر معماری حال حاضر ایرانی، لازم است تا بناهای بی‌نظیری که قبلا در این کشور ساخته شده‌اند را مورد بررسی قرار دهیم. هومن کولیجی در این باره توضیح می‌دهد که:

البته، جایی به نام پرسپولیس وجود داشت، که پایتخت امپراطوری پارس و یکی از نقاط تحول فرهنگ این کشور بوده است. همچنین بنایی به نام ارگ بم وجود داشت که عنوان بزرگترین بنای خشتی دنیا معروف بود و در یونسکو به عنوان یکی از میراث جهانی به ثبت رسیده است. گرچه در اواخر این بناها آسیب‌های بسیاری دیده‌اند و مراقبت‌های کمی از آن‌ها به عمل آمده است.

کولیجی می‌افزاید:

با درخواستی بزرگ برای دوباره سازی کشور و فراهم کردن خانه برای جمعیت پر رشد ایران باعث شد تا ساختمان‌های کم کیفیت و قدیمی هم از نظر طراحی هم بنایی دوباره ساخته شوند. با اینکه تعدادی از ساختمان‌های معروف از این قاعده کنار رفتند بیشتر بناهای خوب که کیفیتی بد و نادرست داشتند دوباره سازی شدند. 

در سال ۱۹۸۰ میلادی دوران سختی برای تاریخ خاورمیانه آغاز شد. ایران و عراق وارد یک جنگ تلخ ۸ ساله شدند. دست آورد این جنگ بسیار غم‌انگیز بود و حتی به معماری ایران نیز آسیب‌های فراوانی وارد کرد. بعد از انقلاب آمریکا تحریم‌های بسیاری را بر ضد ایران تصویب کرد که این تحریم‌ها تاثیرات زیادی روی صنعت معماری گذاشت. ولی در شرایط حاضر معماری این کشور در حال پیشرفت‌های بسیاری است.

پس از امضای توافق‌نامه بین ایران و ۶ قدرت جهانی به نظر می‌رسد که اقتصاد کشور در جهت خوبی در حال پیشرفت است و اگر به بناهایی مانند پل طبیعت یا بنای پیست اسکی استودیو ریرا یا خانه شریفی ها که عکس آن را در بالا می‌بینید را در نظر بگیریم، می‌فهمیم که معماری ایران هم از این قاعده پیروی می‌کند.